Od 2023 roku w Polsce obowiązują zmienione przepisy dotyczące kontroli instalacji kominowych, gazowych i wentylacyjnych. Dla wielu właścicieli domów jednorodzinnych i zarządców budynków wielorodzinnych oznacza to nie tylko nowe obowiązki, ale także ryzyko dotkliwych kar, jeśli o nich zapomną.
Warto wiedzieć, że przegląd kominowy to nie formalność. To procedura mająca kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa domowników i ochrony mienia. Zaniedbania w tym zakresie mogą skończyć się nie tylko mandatem, ale też odmową wypłaty odszkodowania w razie pożaru lub zatrucia tlenkiem węgla.
Roczna kontrola obowiązkowa dla każdego budynku
Prawo budowlane jasno określa, że właściciel lub zarządca budynku ma obowiązek co najmniej raz w roku zlecić kontrolę przewodów kominowych – zarówno dymowych i spalinowych, jak i wentylacyjnych – a także instalacji gazowej.
Kontrolę może przeprowadzić jedynie osoba z odpowiednimi uprawnieniami, czyli mistrz kominiarski. Po jej zakończeniu specjalista musi wystawić e-protokół, który trafia do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB). To właśnie ten elektroniczny dokument stanowi obecnie dowód wykonania obowiązkowego przeglądu – papierowe zaświadczenia nie są już wystarczające.
Jak często należy wykonywać czyszczenie i kontrole?
Częstotliwość kontroli zależy od rodzaju paliwa używanego w budynku.
- Paliwo stałe (węgiel, drewno, pellet): przewody kominowe powinny być czyszczone przynajmniej cztery razy w roku, czyli raz na trzy miesiące.
- Paliwo gazowe lub ciekłe (gaz ziemny, olej opałowy): czyszczenie powinno odbywać się co najmniej dwa razy w roku.
- Przewody wentylacyjne: przynajmniej raz w roku, a w budynkach o dużej intensywności użytkowania nawet częściej.
- Kontrola techniczna całej instalacji: raz w roku – niezależnie od rodzaju paliwa.
Regularne czyszczenie i przeglądy nie tylko chronią przed karami, ale przede wszystkim zmniejszają ryzyko pożaru sadzy, zaczadzenia i uszkodzeń instalacji.
Wysokie kary za brak przeglądu
Nieprzeprowadzenie przeglądu lub brak e-protokołu w systemie CEEB może skutkować:
- mandatem do 500 zł,
- a w poważniejszych przypadkach – grzywną sięgającą nawet 5 000 zł.
Jeśli dojdzie do pożaru lub zatrucia czadem, a ubezpieczyciel stwierdzi, że przegląd nie został wykonany, może odmówić wypłaty odszkodowania. Dodatkowo, w sytuacjach skutkujących zagrożeniem życia lub zdrowia, właściciel nieruchomości może ponieść odpowiedzialność karną.
Koszt obowiązkowej kontroli
Cena przeglądu kominowego i gazowego w 2025 roku waha się zwykle od 250 do 500 zł w przypadku domów jednorodzinnych. W budynkach wielorodzinnych koszt rozkłada się na poszczególnych właścicieli lokali.
Na cenę wpływają takie czynniki jak: liczba przewodów, stan techniczny instalacji, konieczność czyszczenia, a także lokalizacja budynku. Dodatkowe prace – np. frezowanie, uszczelnianie czy montaż wkładu kominowego – są wyceniane osobno i mogą kosztować od kilkudziesięciu do nawet kilkuset złotych.
E-protokół – koniec z papierową biurokracją
Od momentu wprowadzenia Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, wszystkie kontrole kominowe i gazowe muszą być rejestrowane w formie e-protokołu. Kominiarz lub uprawniony specjalista wprowadza dane bezpośrednio do systemu, a właściciel może następnie pobrać dokument elektroniczny potwierdzający wykonanie przeglądu.
Dzięki temu rozwiązaniu administracja publiczna ma wgląd w aktualny stan techniczny budynków, co ma pomóc w walce z nieszczelnymi kominami, emisją czadu oraz pożarami spowodowanymi zaniedbaniem instalacji.
CEEB – obowiązek zgłoszenia źródła ciepła
Każdy właściciel nieruchomości musi zgłosić do bazy CEEB źródło ogrzewania używane w budynku. Dotyczy to kotłów, pieców, kominków i pomp ciepła o mocy do 1 MW.
Nowe źródło ciepła należy zgłosić w ciągu 14 dni od jego uruchomienia lub wymiany, a wszystkie starsze systemy powinny już być zarejestrowane – termin minął w 2022 roku.
Jeśli w budynku wielorodzinnym działa wspólna kotłownia, zgłoszenia dokonuje zarządca. Natomiast właściciel mieszkania, który posiada dodatkowy kominek, musi złożyć osobną deklarację.
Co zrobić, aby uniknąć problemów?
- Zlecaj przegląd tylko osobom z uprawnieniami. Upewnij się, że kominiarz figuruje w rejestrze CEEB lub posiada aktualne kwalifikacje.
- Sprawdzaj, czy e-protokół został dodany do systemu. W razie kontroli lub szkody to on jest jedynym dowodem wykonania obowiązku.
- Nie zwlekaj z naprawami. Jeśli podczas przeglądu wykryte zostaną nieszczelności, uszkodzenia lub zanieczyszczenia, usuń je niezwłocznie.
- Traktuj czyszczenie komina jako inwestycję w bezpieczeństwo. Regularne usuwanie sadzy poprawia ciąg, zwiększa sprawność kotła i obniża ryzyko pożaru.
- Zachowuj kopie dokumentów. W razie potrzeby możesz je pobrać z systemu CEEB lub poprosić o ponowne wystawienie przez kominiarza.
Dlaczego warto traktować ten obowiązek poważnie?
Wielu właścicieli budynków wciąż bagatelizuje konieczność regularnych kontroli, traktując je jako niepotrzebny wydatek. Tymczasem to właśnie zanieczyszczone lub nieszczelne przewody kominowe są najczęstszą przyczyną pożarów domów i zaczadzeń w sezonie grzewczym.
Co roku straż pożarna odnotowuje tysiące interwencji związanych z zapaleniem sadzy w kominie. Większości z nich można byłoby uniknąć, gdyby przeglądy były wykonywane terminowo.
Kontrola kominiarska to nie tylko wymóg prawny, ale przede wszystkim sprawdzenie bezpieczeństwa systemu, który każdego dnia odpowiada za odprowadzenie spalin i wentylację budynku. Warto potraktować ją tak samo poważnie, jak przegląd samochodu – w końcu tu stawką jest zdrowie i życie mieszkańców.
Podsumowanie
Każdy właściciel domu, mieszkania lub zarządca budynku ma obowiązek dbać o stan instalacji kominowych i gazowych. Roczny przegląd to minimum, a częstsze czyszczenie jest wskazane w przypadku paliw stałych.
Brak e-protokołu lub niewykonanie kontroli może skończyć się grzywną nawet do 5 000 zł, a w razie pożaru – odmową odszkodowania.
Nie warto więc odkładać tego na później. Regularne przeglądy to niewielki koszt w porównaniu z potencjalnymi stratami.
NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA
Ile kosztuje przegląd kominiarski w 2025 roku?
Średni koszt przeglądu w domu jednorodzinnym wynosi od 250 do 500 zł, w zależności od regionu, liczby przewodów kominowych i zakresu prac. W przypadku budynków wielorodzinnych cena jest rozliczana proporcjonalnie na lokale.
Jak często trzeba robić przegląd kominów?
Prawo budowlane wymaga co najmniej jednej kontroli rocznie, ale czyszczenie przewodów powinno odbywać się częściej:
- 1 raz w roku dla przewodów wentylacyjnych.
- 4 razy w roku dla paliw stałych (np. drewno, węgiel, pellet),
- 2 razy w roku dla paliw gazowych lub ciekłych,
Kto może przeprowadzić kontrolę kominową?
Przegląd i czyszczenie mogą wykonać wyłącznie osoby posiadające uprawnienia mistrza kominiarskiego. Nie należy zlecać tych usług przypadkowym osobom, ponieważ e-protokół może wystawić tylko uprawniony fachowiec zarejestrowany w systemie CEEB.
Co grozi za brak przeglądu kominiarskiego?
Brak aktualnego e-protokołu może skutkować:
- mandatem do 500 zł,
- grzywną nawet do 5 000 zł,
- a w razie pożaru lub zatrucia – odmową wypłaty odszkodowania.
W skrajnych przypadkach, gdy zaniedbanie prowadzi do zagrożenia życia, właściciel może ponieść odpowiedzialność karną.
Czy trzeba zgłaszać kominek do CEEB?
Tak. Każde źródło ciepła – w tym kominki, kotły, piece czy pompy ciepła – musi zostać zgłoszone do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Dla nowego urządzenia zgłoszenie należy złożyć w ciągu 14 dni od uruchomienia.
Czy przegląd kominiarski dotyczy także nowych domów?
Tak, obowiązek kontroli dotyczy każdego budynku, niezależnie od jego wieku. Nawet w nowym domu przegląd musi być wykonany raz w roku od momentu rozpoczęcia użytkowania.
